Door snelle ontwikkelingen op het gebied van innovatie en digitalisering zetten verschillende Nederlandse steden de eerste stappen in de wereld van 3D. De Gemeente Groningen is één van de gemeenten die hierin vooroploopt. Na een symbolische sleuteloverdracht van de digitale stad, beschikt de gemeente nu over een volwaardige 3D Digital Twin.
^ Foto: gemeente Groningen – Henk Tammens
Virtueel Groningen
De bouw van een volwaardige 3D Digital Twin begint met het neerzetten van een visie. In samenwerking met verschillende belanghebbenden, heeft de afdeling Geo & Data het document “virtueel Groningen” opgesteld.
Het visiedocument sluit aan bij de gemeentelijke visie waarvan de Omgevingswet, het gebruik van open data en de inzichtelijkheid van de ondergrond en omgeving belangrijke pijlers zijn.
De Gemeente Groningen staat voor een steeds ingewikkelder wordende opgave als het gaat om de indeling en het beheer van het ruimtelijk gebied. Bouwprojecten worden gecompliceerder en zowel de boven- als ondergrond wordt steeds voller. Één van de kartrekkers, Andries Nolles Technisch Specialist 3D GEO & Data is erg trots op de realisatie van de 3D Digital Twin:
“De 3D Digital Twin zorgt ervoor dat ruimtelijke projecten sneller, goedkoper en transparanter uitgevoerd kunnen worden. Gebruik van de 3D Digital Twin verlaagt het risico op faalkosten aanzienlijk en helpt bij de beeldvorming.”
De 3D Digital Twin wordt onder andere ingezet voor een aantal grote ruimtelijke thema’s, zoals energietransitie, verduurzaming en klimaatadaptatie, verkeer en vervoer en wonen en werken.
Andries vervolgt: “Een 3D Digital Twin maakt daarbij gebruik van uniforme, nauwkeurige en betrouwbare data, waardoor de kans op foutgevoelige conversies beperkt wordt. De data worden eenmalig ingewonnen en kunnen eindeloos worden gebruikt voor verschillende analyses als hittestress en wateroverlast. Dit bespaart proceskosten”
“Het consortium ging te werk als een soepel treintje”
Consortium
Voor de realisatie van de Digital Twin hebben Future Insight, Kavel 10 en Avineon zich verenigd in een consortium en gezamenlijk gewerkt aan de totstandkoming van de volwaardige 3D Digital Twin.
Opbouw 3D Digital Twin
Het tweejarige traject, om te komen tot een 3D Digital Twin, werd opgedeeld in 3 verschillende fases; het stadscentrum, de omliggende wijken en tot slot de buitenwijken.
De Gemeente Groningen heeft hoge eisen gesteld aan de nauwkeurigheid van de Digital Twin. Om hieraan te kunnen voldoen heeft Kavel 10 een 80/80% overlap voor het centrum en een 80/60% overlap voor de overige wijken gerealiseerd. Daarbij werd een ground sample distance (GSD) van 2,5 centimeter voor het centrum en 5 centimeter voor de overige wijken gehanteerd. Tot slot zijn er in 1 vlucht LiDAR-, nadir- en obliekbeelden ingewonnen.
Op basis van de gedetailleerde data van Kavel 10 heeft datamodelleringspartner Avineon de CityGML-modellen van gebouwen, bruggen en scheidingsmuren met een variërend detailniveau opgesteld. Voor het stadscentrum gold LOD 2.3 als eis en voor de overige wijken is dit met LOD 2.0 opgebouwd. Avineon modelleerde hierbij voor alle wijken onderdoorgangen (OCS) en dakterrassen (OFS). In het stadscentrum werden daarnaast ook bruggen gemodelleerd. Om het realiteitsgehalte te vergroten is de Digital Twin volledig getextureerd.
De grote hoeveelheid beschikbare data, maakt het noodzakelijk om keuzes te maken in het gebruik van de juiste data. Future Insight heeft vanuit haar rol als procesbegeleider geadviseerd in het gebruik van de datastandaarden, de benodigde kwaliteit en de verwerking van de aangeleverde data in de 3D City database. Vanuit deze database, die is gebaseerd op CityGML, wordt de data ontsloten en getoond in een viewer: de Virtual City Map. Future Insight heeft daarnaast diverse trainingen verzorgd over het gebruik van de Virtual City Map en de 3D Digital Twin in het algemeen.
“Mirella Hilgenkamp, Director of Project Management bij Future Insight is erg enthousiast over het traject: “Het consortium ging te werk als een soepel treintje. Binnen ons consortium hebben we een samenwerking gecreëerd die was gebaseerd op vertrouwen en een duidelijk gezamenlijk doel. Hierdoor waren we in staat om continue de juiste keuzes te maken en snel te schakelen. En minstens even belangrijk: hierdoor was het een erg leuk en inspirerend project om samen aan te werken!:
